Năm 17 tuổi, tôi lên Bangkok học cao đẳng ngành du lịch. Thực ra tôi muốn vào trường quân đội nhưng tôi thi trượt. Tôi chuyển sang ngành du lịch vì tôi muốn dẫn mọi người đi đây đó.

Năm đầu ở Bangkok, tôi sống với gia đình chị gái tôi. Anh chị tôi làm bác sĩ, có chức vụ, có tiền, và có bốn con. Nhưng họ không hạnh phúc. Mỗi ngày đi làm về, trông họ rất mệt mỏi. Không có nụ cười. Họ không đánh chửi nhau nhưng đôi khi nhiếc móc nhau những lời đau lòng. Khi tôi nhìn cuộc sống của anh chị tôi và những người xung quanh, tôi thấy hầu hết các gia đình không hạnh phúc. Lúc đó tôi đã quyết định sẽ không lập gia đình riêng.

Cạnh nhà anh chị tôi có một ông già. Ông ấy từng là quan chức lớn trong chính quyền. Sau khi nghỉ hưu, ông ấy về sống cùng con gái và con rể. Một buổi chiều, tôi đá bóng cùng cháu ngoại ông ấy ở gần đường. Lúc đó, một chiếc xe ô tô chạy qua đâm vào ông già. Ông ấy ngã xuống, kêu cứu. Cháu ông ấy nhìn, rồi ngoảnh mặt đi, tiếp tục đá bóng. Tôi chạy lại đỡ ông ấy đứng lên và giúp ông ấy vào nhà. 

Sự việc này xảy ra ngay trước mắt tôi và nó làm tôi chấn động. Chấn động tận lõi tâm khảm. Thấu vào nơi nào đó rất sâu. Tim tôi nặng trĩu sau khi chứng kiến sự việc. Tôi đột nhiên nhìn tường tận chữ “vô thường” mà tôi đã nghe nhiều lần. Tôi nghĩ, “Ông ấy từng có chức vụ cao, từng rất quan trọng, nhưng sau khi nghỉ hưu, ông ấy chẳng còn là ai, chẳng còn gì. Ngay cả gia đình ông ấy cũng không thương yêu ông ấy. Rút cục, không ai quan tâm đến ông ấy cả.”

Tôi chỉ ở Bangkok một thời gian ngắn nhưng chứng kiến những chuyện đau lòng khắp nơi. Ở nhà, ở trường, ở khách sạn thực tập. Có rất ít yêu thương. Có rất ít tử tế và hạnh phúc thực sự trong khi có rất nhiều sự lợi dụng và làm nhau thương tổn. Ở khách sạn nơi tôi thực tập, cấp trên chèn cấp dưới, đồng nghiệp hãm hại nhau sau lưng. Họ nói xấu, làm khổ nhau có khi chỉ vì một cái khăn. Lúc đó, tôi đã tự hứa với mình rằng trong đời tôi, dù làm gì, tôi sẽ không bao giờ chèn ép, bắt nạt người dưới. 

Bangkok thực sự là một sự mở mắt. Mỗi việc nhỏ đều như một sự đánh thức. Khi có thời gian rảnh, tôi đi bộ rất nhiều trong thành phố để nhìn, để nghe. Có lúc, tôi sống cùng với người vô gia cư dưới gầm cầu. Lúc đó, tôi cũng bắt đầu đọc sách về đạo Phật để hiểu những gì tôi chứng kiến quanh mình. Dần dần, tôi hầu như chỉ còn đọc sách Phật Pháp.

Gần tốt nghiệp cao đẳng, tôi chuyển khỏi nhà chị tôi đến sống ở chùa Raja Dhivas với sư Sopit. Sư Sopit cũng là người miền Nam. Tôi quen sư thông qua một vị sư ở làng. Chùa của sư Sopit có nhiều sư miền Nam nên tôi cảm thấy quen thuộc hơn các chùa Thái khác ở Bangkok. Ở chùa, tôi đọc rất nhiều sách pháp; nhất là sách của thiền sư Buddhadasa. Tôi đọc đi đọc lại cuốn Cẩm Nang Làm Người và cuốn Theo Chân Các Vị A-La-Hán. Tôi đặc biệt thích cuốn Cẩm Nang Làm Người. Lúc đó, tôi nghĩ, “ừ đúng, hầu hết con người nghiễm nhiên sống mà không có một cẩm nang dạy chúng ta làm người là gì, làm người như thế nào.” Trong cả hai cuốn sách này, thầy Buddhadasa đều dạy tánh không. Thẳng tánh không. Đấy là cốt tủy lời dạy của chư Phật để giải thoát.

Một đêm, sau khi đọc cuốn Cẩm Nang Làm Người, tôi tắt hết đèn trong phòng rồi ngồi yên, nhắm mắt lại… 

Tôi chỉ ngồi như vậy, hoàn toàn thả lỏng. 

Tôi không thiền hay làm gì đặc biệt cả. Chỉ nhắm mắt và thư giãn, giống như sắp đi ngủ. 

Cảm giác rất an lạc, thoải mái. 

Tôi ngồi như vậy không biết bao lâu…

Khi tôi mở mắt, một điều kỳ lạ xảy ra. Cả căn phòng bừng sáng, lung linh như có đèn neon chiếu. Tôi đã tắt hết đèn nhưng căn phòng có một thứ ánh sáng xanh dịu nhẹ và tôi có thể nhìn rõ tất cả mọi thứ. Điều này làm tôi rất ngạc nhiên. Lúc đó, tôi còn chưa biết đấy là một hiệu ứng của tâm hỉ. Tôi rất kinh ngạc. Tôi nghĩ “Ồ, đạo Phật hẳn phải còn nhiều điều kỳ diệu nữa”. Vậy là tôi muốn tu.

Nhưng lúc đó tôi không muốn vào chùa cạo tóc xuất gia. Tôi nghĩ thế này. “Sự thật mà chư Phật dạy thì không liên quan đến hình tướng xuất gia hay không”. Thời kỳ này, tôi đọc nhiều sách về cuộc đời Đức Phật Thích Ca, Chúa Giê-su, Mahatma Gandhi và Anagarika Dharmapala. Tôi nghĩ Chúa Giê-su là một vị đạo sĩ (Yogi). Mahatma Gandhi và Anagarika Dharmapala cũng đều là các đạo sĩ. Họ có pháp trong tâm, có sự thật trong tâm, nhưng không mang hình tướng xuất gia. Bốn người, dù hình tướng nào, cũng dành cả cuộc đời cống hiến, giúp đỡ người khác. Nếu tôi trở thành một đạo sĩ, tôi có thể tự do tu tập ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào chứ không chỉ ở chùa. Lúc đó tôi vẫn không hề nghĩ rằng một ngày nào đó tôi sẽ xuất gia. Kể cả bây giờ, tôi cũng vẫn nghĩ hình tướng không quan trọng. Sau khi tốt nghiệp cao đẳng, tôi rời Bangkok tới đảo Ko Samet thuộc tỉnh Rayong, vùng vịnh Thái Lan. Tôi muốn tìm một nơi yên tĩnh để tu tập. Hồi sinh viên, tôi đã từng tới đảo này và thích phong cảnh ở đây. Một người bạn họa sĩ của tôi có một căn lều trên đảo; anh ấy mời tôi tới sống cùng. Tôi bắt đầu cuộc đời một đạo sĩ.