Tai nạn ô tô này là đáy cuộc đời tôi. Nó tệ hơn cả vụ scandal tại Thái. Sau tai nạn, tôi không bao giờ còn khỏe như trước. Trước đây, tôi rất khỏe và dai sức. Tôi có thể làm việc cả ngày. Những năm tháng tudong, tôi đi bộ, lội suối, băng rừng, leo núi cả ngày không mệt. Ngay cả các đệ tử trẻ của tôi cũng khó theo kịp tôi lúc tudong. Sau vụ scandal ở Thái, tôi sang Mỹ và vẫn làm việc liên tục từ sáng đến tối. Trừ những ngày đi xa giảng pháp, ngày nào ở chùa tôi cũng làm việc chân tay liên tục. Xây, sửa, đào, dựng… Bưng, bê, trồng, nhổ. Việc gì tôi cũng làm, không ngại. Sau tai nạn thì không thể. Tôi phải dừng lại.

Trong khoảng 4 tháng sau tai nạn, tôi phải ngồi xe lăn. Sau xe lăn là xe đi bộ có bánh. Sau đó thì chống gậy. Đi bước một. Tôi phải chống gậy một thời gian rất dài mới có thể bỏ gậy tự đi. Tôi vẫn có thể tự ăn, tự đi toilet, tự tắm, nhưng cần loại toilet đặc biệt. Họ phải độn ghế ngồi toilet. Trong 2 năm, ngày nào tôi cũng phải có người mát-xa để giúp cơ bắp khỏe lên và máu lưu thông, đặc biệt là vùng khớp háng. Mỗi lần mát xa đều rất đau. Người tôi đau buốt khắp nơi trong một thời gian dài vì các vết thương. Đôi khi đau quá, tôi phải uống thuốc giảm đau. Tôi có thể nói trở lại bình thường, nghe bình thường, nhìn cũng bình thường nhưng toàn bộ cơ thể bị chậm đi rất nhiều. Rất chậm so với trước đây. Tôi nhanh mệt. Ngồi hơi lâu là đau nhức và tê bại. Đấy là lý do mà tôi tránh đi máy bay hoặc xe buýt bởi vì tôi không thể ngồi một chỗ lâu được. Đi tàu thì tôi có thể đứng lên đi đi lại lại trong toa.

Trước tai nạn, sức khỏe của tôi 10 thì sau tai nạn chỉ còn 2. Mất 8 phần. Trí nhớ của tôi bị giảm nhiều. Kể cả bây giờ, trí nhớ của tôi chỉ còn 60%. Khoảng 40% đã mất do tai nạn. Khi xưa, nếu tôi gặp ai mà họ nói tên cho tôi nghe một lần thì trí nhớ của tôi sẽ tự động lưu, không cần cố gắng. Lần sau gặp lại, dù rất lâu, tôi vẫn có thể nhớ ra tên họ. Bây giờ thì quên nhiều. Trước đây, khi tôi đọc sách, chỉ cần đọc một lần, mọi thứ luôn sáng tỏ, thông suốt. Còn bây giờ, có khi tôi đọc đi đọc lại một câu đến 4, 5 lần mà vẫn không hiểu họ nói gì (cười). Hiện tại, sức khỏe của tôi được khoảng 3. Tốt hơn lúc sau tai nạn chút ít, nhưng cũng chỉ chút ít.

Sau tai nạn, tôi không còn có thể giảng pháp như trước. Ở chùa, tôi vẫn giữ thời khóa và Phật tử vẫn đến nhưng tôi bắt đầu dạy ít dần. Tôi nhận ra, nếu như tôi chết bất thình lình – và tôi đã có thể chết trong tai nạn đó – thì các đệ tử của tôi vẫn chưa thể làm thầy. Họ chưa biết cách giảng pháp, chưa biết cách quản lý công việc. Cho đến giờ, họ chỉ theo tôi và mặc định tôi sẽ còn sống lâu để dạy họ. Điều đó không đúng. Tôi có thể chết bất cứ lúc nào. Cho nên tôi bắt đầu yêu cầu các đệ tử của tôi nói pháp. Tôi muốn họ tự tin dần. Nếu không họ chỉ luôn là người đi theo, không thể dẫn dắt người khác.

Sau tai nạn, tôi cũng không thể ngồi thiền như trước. Việc ngồi kiết già là không thể. Bán già cũng không thể. Khớp háng tôi không chịu nổi. Thậm chí ngồi trên sàn nhà hay đứng lâu để thiền cùng đại chúng cũng khó. Mỗi lần dạy thiền, tôi phải ngồi trên ghế tựa, hai chân buông xuống. Tôi chỉ có thể ngồi tối đa 1 tiếng là phải đổi tư thế; không thì máu không thông. Tôi có thể nằm thiền nhưng cũng phải đổi tư thế thường xuyên khi nằm. Nghiêng bên trái rồi nghiêng bên phải. Thế nên tôi bắt đầu ngừng đi giảng pháp xa. 

Tôi giảng pháp bên ngoài lần cuối cùng vào năm 2001 tại Houston. Ngày hôm đó, tôi phải ngồi trên ghế tựa. Không thể kiết già. Không thể bán già. Không thể ngồi trên sàn. Rất đau. Thật sự, ngày mà tôi chết, tôi sẽ coi như tôi trúng xổ số (cười). Bởi vì tôi sẽ không phải chăm sóc cái thân này nữa. 

Nhưng đấy là chuyện của thân. Tâm tôi thì vẫn tỉnh, bình an. Tôi không hối tiếc. Tôi không bao giờ nghĩ “Giá mà tai nạn không xảy ra”. Không bao giờ nghĩ vậy. Chuyện xảy ra là xảy ra. Nó đã xảy ra. Không tiếc nuối. 

Có điều, sau tai nạn, tôi không còn nghiêm khắc với bản thân và những người khác như trước nữa. Trước đây, tôi không cho phép mình hoặc đệ tử ăn chiều. Thức ăn mà phải nhai thì chắc chắn không cho phép ăn. Sữa cũng không được uống. Trừ khi họ ốm rất nặng thì được phép ăn chiều. Trước tai nạn, tôi giữ giới luật rất nghiêm ngặt và các đệ tử cũng giữ theo. Nhưng sau tai nạn thì không thế nữa. Tôi còn cho phép mình và các đệ tử đá bóng, chơi bóng chuyền. Tôi muốn họ thể dục nhiều hơn để khỏe mạnh. Một số Phật tử Thái thất vọng khi nhìn thấy chúng tôi đá bóng bởi vì ở Thái thì chư tăng không bao giờ được làm vậy. Có người nhìn thấy chúng tôi đá bóng; họ nói với các Phật tử khác, rồi họ cùng đến để kiểm chứng xem có đúng không. Khi họ đến, tôi vẫn tiếp tục đá bóng (cười). Có người từ đó không bao giờ quay lại chùa. Cũng không sao cả. Tôi không còn lo những chuyện như thế nữa. 

Tôi chú nguyện cho cô gái hàng ngày. Tôi gửi năng lượng yêu thương cho cô ấy, cho gia đình cô ấy, cho khắp chúng sinh. Tôi tưởng tượng khuôn mặt hạnh phúc, không khổ đau của họ. 

Khoảng 4 hay 5 tháng sau tai nạn, có một đêm, tôi cảm thấy rất bình an trong tâm. Không còn nỗi buồn trong tim tôi nữa. Khi tôi gửi từ bi cho cô ấy, không còn hình ảnh nào xuất hiện. Cô ấy đã đi. Có lẽ cô ấy đã tái sinh ở đâu đó.

Khi sức khỏe dần bình phục, tôi bắt đầu nghĩ đến chuyện rời chùa đi sống một mình. Tôi nhận ra tôi có thể chết bất cứ lúc nào. Tôi biết là tôi không muốn sống quá 80 tuổi. Không muốn sống quá tuổi thọ của Đức Phật. Thế nên tôi cần trở vào rừng một mình để hoàn thành những việc chưa xong.

Tháng 7-2002, tôi rời Sunnataram. Tôi không giải thích với đệ tử tôi đi đâu, làm gì. Tôi chỉ nói tôi cần thời gian một mình. Tôi cũng không nói bao giờ tôi sẽ trở lại.